UFO manifest: State Of The Artist In The City

De ruim­te en infra­struc­tuur die een stad vrij­maakt voor kunst zegt met­een iets over wel­ke plek ze/​kunst inneemt in haar beleid.

Het muse­um, de con­cert­zaal en het the­a­ter­huis maken de Vlaamse kunst­ste­den aan­trek­ke­lijk en inte­res­sant voor bewo­ners, bezoe­kers en toe­ris­ten. Maar ook cre­a­tie­ruim­te zou gezien moe­ten wor­den als nood­za­ke­lijk onder­deel van een goed uit­ge­bouw­de cul­tu­re­le infra­struc­tuur. Kunstenaars cre­ë­ren in hun ate­liers, stu­dio’s en repe­ti­tie­ruim­tes artis­tie­ke pro­duc­ties die de muse­um­za­len, publieks­b­üh­nes en schouw­bur­gen vul­len. De aan­we­zig­heid van betaal­ba­re cre­a­tie­ruim­tes in een stad staat garant voor een leven­di­ge en diver­se kunstenstad.

1. De rol van de atelierorganisaties.

In Vlaamse ste­den zoals Antwerpen, Gent, Leuven, Brugge, Hasselt en Genk ont­wik­ke­len en behe­ren ate­lie­r­or­ga­ni­sa­ties betaal­ba­re en kwa­li­teits­vol­le ate­liers voor kun­ste­naars uit diver­se dis­ci­pli­nes zodat ze in de stad hun artis­tie­ke prak­tijk kun­nen uit­bou­wen. Ze bie­den onder­steu­nen­de pro­gram­ma’s aan waar­bin­nen kun­ste­naars ook vaak hun eer­ste pre­sen­ta­tie kan­sen krijgen.

2. Waarom UFO?

Vanuit hun dage­lijk­se wer­king sto­ten de ver­schil­len­de ate­lier-orga­ni­sa­ties — elk van­uit hun spe­ci­fie­ke ste­de­lij­ke con­text — vaak op dezelf­de ten­den­sen en obsta­kels die het steeds moei­lij­ker maken om artis­tie­ke cre­a­tie­ruim­te, en bij uit­brei­ding de plaats van de indi­vi­du­e­le kun­ste­naars, in de stad te vrij­wa­ren. Met een schaar­ser wor­dend vast­goed­ka­pi­taal en steeds kor­te­re leeg­stands­pe­ri­o­des, is er nood aan een duur­za­me lan­ge­ter­mijn­vi­sie van­uit de over­heid om artis­tie­ke cre­a­tie­ruim­te betaal­baar te kun­nen hou­den. En de kun­ste­naars in hun stad. Door samen het plat­form UFO op te rich­ten wil­len we het belang van inves­te­ren in betaal­ba­re cre­a­tie-ruim­te en de ont­wik­ke­ling van begin­nen­de artis­tie­ke prak­tij­ken op de agen­da plaat­sen. Hierdoor ont­staan moge­lijk­he­den voor ken­nis­op­bouw, exper­ti­sede­ling en uit­wis­se­ling tus­sen de niveaus rond dit the­ma. UFO is de koe­pel van Vlaamse ate­lier-orga­ni­sa­ties NUCLEO (Gent), Cas-co (Leuven), de Tank ( Het Entrepot, Brugge), Vonk (Hasselt-Genk) en AAIR (Antwerpen). UFO denkt actief mee na over duur­za­me oplos­sin­gen en cre­a­tie­ve model­len om kun­ste­naars in de stad te hou­den (en te ver­an­ke­ren), zowel op lokaal als op Vlaams niveau.

3. Ruimte voor de kun­ste­naar in de stad

Voor kun­ste­naars is een werk­plaats een nood­zaak. In zijn stu­dio legt de kun­ste­naar de eer­ste bouw­ste­nen van een oeu­vre en een (inter)nationale car­ri­è­re. De stu­dio is één van de belang­rijk­ste inves­te­rin­gen en kapi­taal voor de (jon­ge) kun­ste­naar. Maar het is net die artis­tie­ke cre­a­tie­ruim­te die in de mees­te Europese kunst­ste­den zwaar onder druk staat. De ste­den slib­ben dicht en de beschik­ba­re vier­kan­te meter wordt schaar­ser en duur­der. In ste­den waar het beleid niet inzet op het betaal­baar maken en hou­den van artis­tie­ke cre­a­tie-ruim­te, ver­dwij­nen kun­ste­naars, hun artis­tie­ke pro­duc­ties en (inter)nationale net­wer­ken naar de bui­ten­gren­zen. Als ate­lie­r­or­ga­ni­sa­tie ken­nen en begrij­pen we de noden van de nieuw­ste­de­lij­ke kun­ste­naar, want we staan dicht bij de prak­tijk en bou­wen brug­gen tus­sen die prak­tijk en de bre­de­re con­text van stad en sec­tor. We onder­steu­nen kun­ste­naars in hun ont­wik­ke­ling en bie­den veel meer dan enkel fysie­ke ruim­te. We bie­den een com­bi­na­tie van betaal­ba­re ate­lier­ruim­te met een artis­tie­ke onder­steu­ning die zich richt op de ont­wik­ke­ling van de (jon­ge) kun­ste­naars­prak­tijk door mate­ri­aal, exper­ti­se en net­werk geza­men­lijk beschik­baar te stel­len. Door de han­den in elkaar te slaan kun­nen ste­den, Vlaamse over­heid en ate­lier-orga­ni­sa­ties part­ners in cri­me zijn om een ambi­ti­eus ruim­te­lijk plan te ont­wik­ke­len met een plaats voor de cre­a­tie­plek van de kunsten(aar) in de stad, nu en in de toekomst.

De Vlaamse ate­lie­r­or­ga­ni­sa­ties ver­e­ni­gen zich onder de koe­pel UFO.

BEELD: ATELIER MAARTEN VANERMEN